काव्यगीता अध्याय १० – विभूती योग (Vibhuti Yog)
अध्याय १० : विभूती योग
परमब्रह्म श्रेष्ठ तू परमधाम दिव्य तू ।
देवता शिरोमणी शाश्वतसे तत्व तू ।।१।।
असो असित देवलांचे देवऋषी नारदांचे ।
वा तुझे असो स्वयेच कौतुकाचे बोल तू ।।२।।
चिन्मय हे तत्व तू परमशुद्ध सत्व तू ।
भूतांचा देव देव दानवा अगम्य तू ।।३।।
पार्थ म्हणे सांग तू चराचरात व्यक्त तू ।
विभुती या सांग कसा चिंतनास योग्य तू ।।४।।
कृष्ण म्हणे दिव्य मी अनादि मी अनंत मी ।
विस्तृत ऐश्वर्या मीच ठायी ठायी व्यक्त मी ।।५।।
तेजस्वी सूर्य मी आदितीचा विष्णू मी ।
देवतात इंद्र मीच नक्षत्री चंद्र मी ।।६।।
वेद सामवेद मी इंद्रियात चित्त मी ।
सर्व जीवितांमधील चेतानास्वरूप मी ।।७।।
रुद्रमणी शंभू मी धनाढ्य तो कुबेर मी ।
वसुंमधील अग्नी मी गीरीवरात मेरु मी ।।८।।
सेनानी स्कंध मी जलांमधे समुद्र मी ।
भक्तश्रेष्ठ ब्रह्मा मी पुरोहित श्रेष्ठ मी ।।९।।
नादे ॐकार मी भृगु मुनिश्रेष्ठ मी ।
सर्वोत्तम यज्ञ असे देवांचे नाव मी ।।१०।।
वृक्षे अश्वत्थ मी सिद्धातील कपिल मी ।
देवर्षी सर्वश्रेष्ठ नारदीय रूम मी ।।११।।
उच्चैश्रव अश्वातिल ऐरावत हत्तीतिल ।
गांधर्वी चित्ररथस मनुजे भूपाल मी ।।१२।।
शस्त्रांतिल वज्र मी कामधेनु गाय मी ।
कामदेव मदन मीच वासुकी सर्पात मी ।।१३।।
नागातिल शेष मी जालाधीश वरुण मी ।
पितारांतिल अर्यमा मृत्यू नियमित मी ।।१४।।
दैत्ये प्रह्लाद मी नियंत्रीत काल मी ।
पशूंमध्ये सिंह मीच पक्षिराज गरुड मी ।।१५।।
वायू शुद्धात मी शस्त्रधारी राम मी ।
मगर जलचरात मीच गंगा सरितांत मी ।।१६।।
सृष्टीचा आदि मीच सृष्टीचा अंत मीच ।
सृष्टीचा मध्य मीच विद्या अध्यात्म मी ।।१७।।
विवादांत तत्व मीच समासात द्वंद्व मीच ।
अविनाशी काल मीच अक्षरी अकार मी ।।१८।।
सर्वलायी मृत्यू मी विश्वमुखी ब्रह्म मी ।
उत्पत्ती कारणास पदार्थांत बीज मी ।।१९।।
श्रौत स्मार्त यज्ञ मी नारीतिल कीर्ती मी ।
मेधा श्री वागस्मृती धृती क्षमा स्त्रियांत मी ।।२०।।
बृहत्साम मंत्रातिल गायत्री छंदातिल ।
मार्गशीर्ष मासातिल ऋतूतला वसंत मी ।।२१।।
कपटातिल द्यूत मी तेजस्वी तेज मी ।
साहस बल विजय आणि पुरुषांतिल सत्व मी ।। २२।।
वृष्णीतील कृष्ण मी पांडवात पार्थ मी ।
मुनिंमध्ये व्यास आणि कविवरात शुक्र मी ।।२३।।
शासकीय दंड मी गोपनीय मौन मी ।
विजयातिल नीती अन ज्ञानियास ज्ञान मी ।।२४।।
औषध झाडांत मी समिधा यज्ञात मी ।
यज्ञातिल अग्नी मी अग्नीतिल तेज मी ।।२५।।
वस्तूतिल शक्ती मी वस्तूतिल कांती मी ।
जे जे तेजस्वी असे त्यांच्यातिल अंश मी ।।२६।।
अधिक काय सांगू मी जीवन आधार मी ।
जे दिसे असे तयात मीच मी मीच मी ।।२७।।
राजेंद्र (?) ३० डिसेंबर १९९९
